Mikroflora jelitowa – jej znaczenie i bezpieczeństwo stosowania probiotyków
W organizmie ludzkim bezustannie odbywa się szereg reakcji podtrzymujących procesy życiowe. Oprócz tego w naszych jelitach znajduje się osobny ekosystem bakterii nazywany mikroflorą jelitową. Jej obecność ma ogromne znaczenie w utrzymaniu prawidłowego stanu zdrowia.
Co to jest mikroflora jelitowa?
Mikroflora jelitowa to temat pojawiający się w mediach coraz częściej. Mikroflorę stanowią drobnoustroje, które „zamieszkują nasze jelita”. Drobnoustroje kojarzą się zazwyczaj z organizmami wywołującymi choroby. Tych stanowiących florę jelitową, nie należy się obawiać. Żyją one z człowiekiem w symbiozie i zapewniają mu wiele korzyści. Mikroflora jelitowa najintensywniej kształtuje się w pierwszych latach życia człowieka, później jej skład stabilizuje się.
Jaką rolę pełni mikroflora jelitowa i co na nią wpływa?
Organizm ludzki czerpie wiele korzyści z obecności drobnoustrojów w jelitach. Pomagają one w trawieniu – rozkładają trudno przyswajalne węglowodany złożone, a także biorą udział w produkcji witamin K, B1, B6, B12 oraz kwasu foliowego. Inną ważną rolą mikroflory jelitowe jest ochrona przed drobnoustrojami chorobotwórczymi.
Skład flory bakteryjnej jest z reguły stabilny. W pewnych sytuacjach może jednak dojść do zaburzenia jego równowagi i rozwoju patogennych organizmów. Czynniki, które powodują za te niekorzystne zmiany to antybiotykoterapia, stres, nieodpowiednia dieta, starzenie się, nowotwory, radioterapia, choroby nerek i wątroby, operacje chirurgiczne żołądka i jelita cienkiego, zaburzenia perystaltyki.
Jak poprawić mikroflorę jelitową?
Antybiotykoterapia to najczęstsza przyczyna zmiany mikroflory jelitowej dlatego często zaleca się aby przy antybiotykach stosować probiotyki. Czym on tak właściwie są? Probiotyki to nic innego jak żywe drobnoustroje, takie same, które zasiedlają nasze jelita. Ich źródłem są suplementy diety sprzedawane w aptekach. Stosuje się je nie tylko w celu wzmocnienia odporności organizmu przy antybiotykoterapii, ale również przy atopowym zapaleniu skóry, syndromie jelita drażliwego, zapaleniu jelit oraz biegunkach.
Źródłem korzystnych drobnoustrojów dla naszej flory bakteryjnej są nie tylko preparaty farmaceutyczne, ale również fermentowane mleczne napoje takie jak np. jogurt oraz kefir.
Czy probiotyki są bezpieczne?
Badania nad skutecznością i bezpieczeństwem stosowania probiotyków wciąż trwają. Mikroflorę jelitową nie stanowi jeden gatunek bakterii, ale wiele innych. Stanowią ją m.in. bakterie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Drobnoustroje te zostały najlepiej dotychczas przebadane. Naturalnie występują one w produktach mlecznych fermentowanych i są uznawane generalnie za bezpieczne. Pomimo tego, probiotyków nie powinny stosować samodzielnie osoby poważnie chore i hospitalizowane. Grupą pacjentów, która powinna skonsultować stosowanie probiotyków są osoby z obniżoną odpornością np. chorzy na nowotwory oraz AIDS.
Prawidłowa mikroflora jelitowa bez wątpienia wpływa na utrzymanie dobrego stanu zdrowia. Probiotyki mogą być skutecznym sposobem na jej uzupełnienie. Stosowanie ich niesie wiele korzyści, ale wciąż trwają badania nad ich bezpieczeństwem.
Przeczytaj również:
Literatura
- Radwan P, Skrzydło-Radomańska B, Rola mikroflory jelitowej w zdrowiu i chorobie, Gastroenterologia Praktyczna 2/2013, str. 1-12
- Krakowiak O, Nowak R, Mikroflora przewodu pokarmowego człowieka – znaczenie, rozwój, modyfikacje, Postępy Fitoterapii 3/2015, str. 193-200
- Szajewska H, Probiotyki w Polsce — kiedy, jakie i dlaczego?, Gastroenterologia Kliniczna 2010, tom 2, nr 1, str. 1–9
- Nowak A, Libudzisz Z, Mikroorganizmy jelitowe człowieka, Standardy Medyczne/Pediatria, 2008 t.5, str. 372–379
- Szachta P, Pazgrat M, Cichy W, Muszyński Z, Ignyś I, Szczepy probiotyczne – perspektywy i bezpieczeństwo, Gastroenterologia Polska 2009, 16(1) str. 37-41
- Kubiszewska I, Januszewska M, Rybka J, Gackowska L, Bakterie kwasu mlekowego i zdrowie: czy probiotyki są bezpieczne dla człowieka?, Postepy Hig Med Dosw (online), 2014; 68 str. 1325-1334
