Zgaga, puste odbijanie, zarzucanie treści żołądka- znasz to? Żywienie w refluksie żołądkowo – przełykowym
Refluks żołądkowo – przełykowy to choroba układu pokarmowego często występująca w krajach wysokorozwiniętych. Polega ona na zarzucaniu kwaśnej treści żołądka do przełyku. Skutkuje to często nieprzyjemnymi dla chorego objawami, które utrudniają mu codzienne życie. W leczeniu refluksu nie tylko istotne jest przyjmowanie leków ale także zmiana stylu życia w tym żywienia.
Produkty przeciwskazane oraz zalecane
Zgaga to jeden z objawów refluksu. Na jej wystąpienie oraz nasilenie ma wpływ spożycie kwaśnych potraw takich jak owoce cytrusowe i soki z tych owoców oraz pikantnych przypraw np. chilli, ostrej papryki, pieprzu czy curry. Nie wskazane są również produkty bogate w tłuszcz. Należą do nich nie tylko smażone potrawy, a także żółte sery, tłuste wędliny, podroby oraz boczek.
Przeciwskazane są również słodycze, szczególnie te z czekolady oraz wyroby cukiernicze z dodatkiem kakao i ciasta z kremami i z bitą śmietaną.
Obojętne nie są także niektóre napoje. Osoby chore na refluks powinny zrezygnować z napojów gazowanych, kawy oraz napojów alkoholowych.
Oprócz produktów nasilających objawy refluksu, wyróżnia się również te, które je łagodzące. Ulgę chorym może przynieść spożywanie chudego mleka oraz jego przetworów takich jak jogurty i kefiry, a także niegazowana woda mineralna.
W diecie w refluksie żołądkowo – przełykowym nie wszystkie warzywa są dozwolone. Wyklucza się cebulę, czosnek, kapustę, brukselkę oraz fasolę.
Przygotowywanie i spożywanie potraw
Posiłki powinna cechować przede wszystkim mała objętość. Spożywanie 5 mniejszych posiłków zamiast 3 większych zapobiega rozciąganiu ścian żołądka, które w konsekwencji prowadzą do wystąpienia objawów refluksu. Sprzyja temu również szybkie jedzenie posiłków ponieważ wtedy pokarm połykany jest razem z powietrzem. Zaleca się więc aby posiłki były spożywane w spokojnej atmosferze, a każdy kęs dokładnie pogryziony.
Ostatni posiłek powinien być spożywany 3 godziny przed snem. Jest to spowodowane tym, że pozycja leżąca uniemożliwia oczyszczanie przełyku z zarzucanej treści pokarmowej.
Posiłki należy przygotowywać po przez gotowanie, duszenie lub pieczenie bez dodatku tłuszczu. Lepszym więc rozwiązaniem będą delikatne gotowane pulpety lub ryba z piekarnika niż kotlet w panierce smażony w głębokim tłuszczu. Warzywa i owoce dozwolone w diecie można przygotowywać po przez gotowanie na parze. Zachowują wtedy pełnię smaku bez konieczności doprawiania, a witaminy i składniki mineralne nie zostaną wypłukane w wodzie. Do przyprawiania potraw, które tego wymagają można użyć łagodnych przypraw takich jak np. natka pietruszki i koperek.
Refluks w ciąży
Szacuje się, że objawy związane z refluksem żołądkowo – przełykowym doświadcza od 40% do 85% kobiet w ciąży. Refluks występuje częściej w zaawansowanej ciąży niż na początku. Na jego wystąpienie ma wpływ wzrost hormonów, a dokładniej estrogenów i progesteronu, powiększająca się macica, która uciska żołądek, a także mniej efektywna perystaltyka przełyku podczas ciąży. Dieta nie różni się od tej zalecanej dla pozostałej populacji chorującej na refluks przełykowo – żołądkowy. Pomimo ograniczeń w diecie należy pamiętać o dostarczaniu odpowiedniej ilości kalorii, która wzrasta w III trymestrze o 475 kcal. Nie należy również bez konsultacji z lekarzem przyjmować samemu leków na zgagę, które są często dostępne bez recepty.
Odpowiednia dieta wraz z leczenie farmakologicznym pozwala na zminimalizowanie objawów refluksu, a co za tym idzie poprawę komfortu życia chorego. Dieta powinna opierać się na delikatnych potraw z wykluczeniem tych smażonych oraz ciężkostrawnych.
Literatura:
- Jarosz, Normy żywienia dla populacji polskiej, Instytut Żywności i Żywienia, 2017
- Raban, A. Żak, J. Litak, M. Turska, C. Grochowski, Choroba refluksowa przełyku – opis jednostki, diagnostyka, leczenie, Journal of Education, Health and Sport, 2017;7(7);215-255
- Dudkowiak, E. Poniewierka, Rola diety i stylu życia w leczeniu choroby refluksowej przełyku, Family Medicine & Primary Care Review, 2012, 14, 4: 586-591
- Tylec – Osóbka, S. Wojtuń, J. Gil, Podstawowe zasady postępowania w przebiegu chorób układu pokarmowego u kobiet w ciąży, Pediatr Med Rodz, 2012, 8(4), p. 315-323
